De waarden van biologisch
Voordat een product het biologisch keurmerk mag dragen, moet het aan veel regels voldoen. De bedrijven in de biologische sector worden hier streng op gecontroleerd. De regels in de biologische landbouw zijn gebaseerd op de internationale waarden ‘Health, Ecology, Fairness en Care’. Deze waarden liggen altijd aan de basis van de werkwijze van de boer. Hoe werkt dit in de praktijk?
Waarde Health
De eerste waarde van biologische landbouw is ‘Gezondheid’. De gezondheid van mensen kan niet los gezien worden van gezonde ecosystemen met een gezonde bodem, gewassen en dieren. Gezond is niet een kwestie van niet-ziek zijn, maar het continu werken aan fysiek, mentaal, sociaal en ecologisch welbevinden. Biologische boeren creëren een gezond systeem waarin planten en dieren zorgen voor gezonde voeding. Daarom kiezen biologische boeren vaak in de basis al voor sterkere dieren en planten.
Voorbeeld uit de praktijk
Een biologische boer die bijvoorbeeld een weiland heeft in een natuurgebied, zoekt een ras dat goed past bij deze omgeving. Hij kiest dan voor een Limousine, een koeienras dat door haar sterke poten goed tegen de nattigheid kan. Een ander mooi voorbeeld hiervan is ‘Het aardappel convenant’ waarbij biologische aardappel veredelaars, -telers en supermarktketens samen werken aan robuuste aardappelrassen die resistent zijn tegen phythophthora (een schimmelziekte). Gewone aardappelrassen zijn heel gevoelig voor deze schimmel, en biologische boeren hebben geen middelen om de ziekte te bestrijden wanneer die in de aardappelplant zit. Door goede samenwerkingen tussen de veredelaars, de boeren en supermarktketens zijn er inmiddels al 20 resistente rassen ontwikkeld. Dit zijn dus sterkere en gezondere planten, waardoor er minder risico is op oogstverlies door de schimmel.
Waarde Ecology
Een andere waarde is ‘Ecologie’. Biologische landbouw speelt zich af binnen levende ecosystemen en natuurlijke kringlopen. Wie biologisch produceert, draagt bij aan de bescherming en verbetering van het landschap, klimaat, biodiversiteit, lucht en water.
Voorbeeld uit de praktijk
Plaaginsecten zijn enorm kieskeurig en lusten vaak maar één soort groente. Een koolvlieg of wortelvlieg is dus super blij met een mega groot kolenveld of wortelveld. Daarom kiest een biologische boer voor diversiteit op zijn akker. Dat betekent dat hij meerdere soorten groentes naast elkaar teelt. De koolvlieg zal ook bij de biologische boer op bezoek komen, maar omdat er behalve kool ook andere gewassen staan, zullen er ook andere insecten op afkomen. En daar is het de biologische boer precies om te doen! Want als er lekker veel soorten insecten zijn, zullen er ook lekker veel soorten vogels en nuttige insecten komen. Al die beestjes tezamen brengen het ecosysteem en de natuurlijke kringloop in balans waardoor ziektes en plagen minder kans krijgen. Zo ontstaat een divers landschap vol mooie vogels, vlinders, bijen en andere insecten.
Waarde Fairness
Mensen en dieren delen één wereld. Dat gaat alleen goed zolang dat op een faire manier gebeurt. Dus met zorg en respect voor alle mensen, maar ook voor de dieren.
Voorbeeld uit de praktijk
In de biologische landbouw is het uitgangspunt dat de boer zoveel mogelijk rekening houdt met de natuurlijke behoeften en gedragingen van een dier, binnen de grenzen van wat economisch haalbaar is. Zo worden bij biologische kippen de snavels niet gekapt, kunnen ze lekker naar buiten en leven ze langer. Ook kunnen ze scharrelen in het stro en een zandbad nemen. Veel biologische boeren gaan nog een stapje verder: want kippen zijn van origine bosvogels. Daarom planten biologische boeren vaak struiken en bomen in het weiland. Zo voelen de dieren zich beschut tegen vossen en roofvogels, waardoor ze relaxed buiten kunnen scharrelen. Doordat biologische boeren een hogere prijs krijgen voor hun producten, hebben ze ook de middelen om in dierenwelzijn te investeren.
Waarde Care
De laatste waarde is zorg. Dit gaat over zorgen voor de aarde zodat we alle mensen duurzaam kunnen voeden, niet alleen nu maar ook toekomstige generaties. Focus op hogere opbrengst op de korte termijn, kan risico's met zich meebrengen voor de lange termijn. Biologische boeren werken daarom op hun manier aan voedselzekerheid.
Voorbeeld uit de praktijk
Over het algemeen zou je kunnen zeggen dat kunstmest meteen de plant voedt, terwijl dierlijke mest en compost juist de bodem voedt. Een beetje zoals het verschil tussen energydrink en een volkoren boterham. Biologische boeren gebruiken alleen dierlijke mest en compost. Hiermee voeden ze het bodemleven, zoals wormen en micro-organismen. Behalve dat het bodemleven de bodem vruchtbaar maakt, doen ze nog iets anders wat super belangrijk is: met hun graafgangen maken ze de bodem luchtig en poreus. Bij extreme regenval werkt zo'n bodem als een spons en zuigt al het water op. In droge periodes houdt zo'n bodem juist water vast. Met oog op de klimaatverandering geeft dat een beter perspectief op een goede oogst. Ook in de toekomst.
Dit zijn pas een paar voorbeelden uit de praktijk. In biologische landbouw, productie, verwerking en voeding zijn heel veel regels en wetten voor de ondernemers. Maar allemaal komen ze neer op samenwerken met de natuur, vanuit de waarden Health, Ecology, Fairness en Care. Want zoals Albert Einstein het al zei: “De natuur zit zo logisch in elkaar, dat het haast niet is te begrijpen.”
Voordat een product het biologisch keurmerk mag dragen, moet het aan veel regels voldoen. De bedrijven in de biologische sector worden hier streng op gecontroleerd. De regels in de biologische landbouw zijn gebaseerd op de internationale waarden ‘Health, Ecology, Fairness en Care’. Deze waarden liggen altijd aan de basis van de werkwijze van de boer. Hoe werkt dit in de praktijk?
Waarde Health
De eerste waarde van biologische landbouw is ‘Gezondheid’. De gezondheid van mensen kan niet los gezien worden van gezonde ecosystemen met een gezonde bodem, gewassen en dieren. Gezond is niet een kwestie van niet-ziek zijn, maar het continu werken aan fysiek, mentaal, sociaal en ecologisch welbevinden. Biologische boeren creëren een gezond systeem waarin planten en dieren zorgen voor gezonde voeding. Daarom kiezen biologische boeren vaak in de basis al voor sterkere dieren en planten.
Voorbeeld uit de praktijk
Een biologische boer die bijvoorbeeld een weiland heeft in een natuurgebied, zoekt een ras dat goed past bij deze omgeving. Hij kiest dan voor een Limousine, een koeienras dat door haar sterke poten goed tegen de nattigheid kan. Een ander mooi voorbeeld hiervan is ‘Het aardappel convenant’ waarbij biologische aardappel veredelaars, -telers en supermarktketens samen werken aan robuuste aardappelrassen die resistent zijn tegen phythophthora (een schimmelziekte). Gewone aardappelrassen zijn heel gevoelig voor deze schimmel, en biologische boeren hebben geen middelen om de ziekte te bestrijden wanneer die in de aardappelplant zit. Door goede samenwerkingen tussen de veredelaars, de boeren en supermarktketens zijn er inmiddels al 20 resistente rassen ontwikkeld. Dit zijn dus sterkere en gezondere planten, waardoor er minder risico is op oogstverlies door de schimmel.
Waarde Ecology
Een andere waarde is ‘Ecologie’. Biologische landbouw speelt zich af binnen levende ecosystemen en natuurlijke kringlopen. Wie biologisch produceert, draagt bij aan de bescherming en verbetering van het landschap, klimaat, biodiversiteit, lucht en water.
Voorbeeld uit de praktijk
Plaaginsecten zijn enorm kieskeurig en lusten vaak maar één soort groente. Een koolvlieg of wortelvlieg is dus super blij met een mega groot kolenveld of wortelveld. Daarom kiest een biologische boer voor diversiteit op zijn akker. Dat betekent dat hij meerdere soorten groentes naast elkaar teelt. De koolvlieg zal ook bij de biologische boer op bezoek komen, maar omdat er behalve kool ook andere gewassen staan, zullen er ook andere insecten op afkomen. En daar is het de biologische boer precies om te doen! Want als er lekker veel soorten insecten zijn, zullen er ook lekker veel soorten vogels en nuttige insecten komen. Al die beestjes tezamen brengen het ecosysteem en de natuurlijke kringloop in balans waardoor ziektes en plagen minder kans krijgen. Zo ontstaat een divers landschap vol mooie vogels, vlinders, bijen en andere insecten.
Waarde Fairness
Mensen en dieren delen één wereld. Dat gaat alleen goed zolang dat op een faire manier gebeurt. Dus met zorg en respect voor alle mensen, maar ook voor de dieren.
Voorbeeld uit de praktijk
In de biologische landbouw is het uitgangspunt dat de boer zoveel mogelijk rekening houdt met de natuurlijke behoeften en gedragingen van een dier, binnen de grenzen van wat economisch haalbaar is. Zo worden bij biologische kippen de snavels niet gekapt, kunnen ze lekker naar buiten en leven ze langer. Ook kunnen ze scharrelen in het stro en een zandbad nemen. Veel biologische boeren gaan nog een stapje verder: want kippen zijn van origine bosvogels. Daarom planten biologische boeren vaak struiken en bomen in het weiland. Zo voelen de dieren zich beschut tegen vossen en roofvogels, waardoor ze relaxed buiten kunnen scharrelen. Doordat biologische boeren een hogere prijs krijgen voor hun producten, hebben ze ook de middelen om in dierenwelzijn te investeren.
Waarde Care
De laatste waarde is zorg. Dit gaat over zorgen voor de aarde zodat we alle mensen duurzaam kunnen voeden, niet alleen nu maar ook toekomstige generaties. Focus op hogere opbrengst op de korte termijn, kan risico's met zich meebrengen voor de lange termijn. Biologische boeren werken daarom op hun manier aan voedselzekerheid.
Voorbeeld uit de praktijk
Over het algemeen zou je kunnen zeggen dat kunstmest meteen de plant voedt, terwijl dierlijke mest en compost juist de bodem voedt. Een beetje zoals het verschil tussen energydrink en een volkoren boterham. Biologische boeren gebruiken alleen dierlijke mest en compost. Hiermee voeden ze het bodemleven, zoals wormen en micro-organismen. Behalve dat het bodemleven de bodem vruchtbaar maakt, doen ze nog iets anders wat super belangrijk is: met hun graafgangen maken ze de bodem luchtig en poreus. Bij extreme regenval werkt zo'n bodem als een spons en zuigt al het water op. In droge periodes houdt zo'n bodem juist water vast. Met oog op de klimaatverandering geeft dat een beter perspectief op een goede oogst. Ook in de toekomst.
Dit zijn pas een paar voorbeelden uit de praktijk. In biologische landbouw, productie, verwerking en voeding zijn heel veel regels en wetten voor de ondernemers. Maar allemaal komen ze neer op samenwerken met de natuur, vanuit de waarden Health, Ecology, Fairness en Care. Want zoals Albert Einstein het al zei: “De natuur zit zo logisch in elkaar, dat het haast niet is te begrijpen.”