Masterclass Strokenteelt inspireert tot samenwerking innovatieve boeren

Strokenteelt is een landbouwmethode die door afwisseling van gewassen in de ruimte meer biodiversiteit creëert, zorgt voor een stabielere opbrengst en natuurlijke vijanden van gewasplagen een leefomgeving biedt. Op 8 juli jl. heeft een grote groep Masterclass-deelnemers zich daarom bij biologisch landbouwbedrijf ERF verdiept in de ins en outs van deze methodiek. Jaco Burgers, directeur van ERF: “We werken nu voor het derde jaar met strokenteelt op dit perceel en samen met Wageningen University & Research kunnen we verschillende resultaten delen die we op deze grote schaal van 50 hectare hebben ervaren. Graag helpen we daarmee zoveel mogelijk telers op weg om met een kennisvoorsprong met strokenteelt te kunnen starten.”

De Masterclass was ook een laagdrempelige manier om het landschappelijk inspirerende perceel, dat pal naast de A6 bij Almere ligt, eens van dichtbij te kunnen bekijken. Samen met bedrijfsleider Theo Heijboer leidde Jaco de deelnemers langs de zes in afwisselende breedtes geteelde gewassen. Waaronder de in mei gezaaide verse sojaboontjes, die ERF teelt samen met negen andere Flevolandse telers. Welke gewassen zijn er al gebruikt en wat ging er goed en wat liep fout? Welke strokenbreedtes gaven bij verschillende gewassen de beste resultaten? Welke problemen kwamen we in de verschillende stroken en gewassen tegen? Tijdens het beantwoorden van alle vragen zorgden twee beregeningshaspels links en rechts van de groep er ondertussen voor dat de gewassen goed konden blijven doorgroeien. En gaven meteen een beeld van een uitdaging binnen strokenteelt.

Voor het tweede deel van de Masterclass verzamelen de deelnemers uit verschillende Nederlandse regio’s zich op de werklocatie van ERF in Zeewolde. Onder leiding van onderzoeker Dirk van Apeldoorn duiken de deelnemers dieper in de opgebouwde kennis. Dirk laat vanuit wetenschappelijke analyses zien dat gewassen in strokenteelt en andere mengvormen efficiënter omgaan met licht, water en voedingsstoffen, minder gevoelig zijn voor ziekten en plagen en een stabielere en potentieel hogere opbrengst geven dan monoculturen. Ook is de biodiversiteit in het veld een stuk hoger, het perceel van ERF heeft daar bijvoorbeeld al een mooie ontwikkeling in gemaakt.

Mogelijk te ervaren nadelen passeren ook de revue. Strokenteelt heeft in tegenstelling tot andere mengvormen het voordeel dat dit niet of nauwelijks invloed hoeft te hebben op de arbeidsinzet en niet per sé nieuwe investeringen nodig heeft. Het kan al worden uitgevoerd met de huidige mechanisatie door gebruik te maken van vaste GPS lijnen. Er zijn ook slimme combinaties voor de mechanisatie mogelijk door bijvoorbeeld naburige stroken als oogstpaden te gebruiken. Wél kan het ontwerpen van een bij het eigen bedrijf passend strokenteeltperceel een flink ingewikkelde puzzel zijn.

De diversiteit in het veld neemt namelijk toe in ruimtelijke zin, dus naast elkaar, maar ook in de tijd en in de opvolging. Daarbij worden twee gewassen aan elkaar gekoppeld omdat het erg ingrijpend is om alles in stroken te telen. Gewassen die in de vruchtwisseling op elkaar volgen, kunnen in de strokenteelt beter niet naast elkaar staan omdat plagen die een seizoen overblijven dan gemakkelijk op een nieuwe gastheer kunnen overstappen. Om natuurlijke vijanden in het veld te behouden, moeten gewassen niet dezelfde zaaitijd hebben of tegelijkertijd oogstrijp zijn. En er zijn er nog heel veel andere aspecten om rekening mee te houden, zoals bloemenstroken die kunnen overhangen op het gewas. En de manier waarop je het perceel moet inrichten zodat je goed heen en weer kunt rijden tijdens de oogst.

“Het zou geweldig zijn als veel meer telers beginnen met strokenteelt,” aldus Dirk. “Zowel ecologisch maar ook biologisch presteert het een stuk beter dan monoculturen.” Omdat ieder bedrijf weer anders is, hebben de organisatoren van de Masterclass -Biologisch Netwerk, Land&Co, ERF en WUR daarom het initiatief genomen een vierdaagse training te ontwikkelen die telers helpt om in seizoen 2020 (deels) met strokenteelt te kunnen starten. Deelnemers aan de innovatietraining strokenteelt werken onder begeleiding aan de ontwikkeling van het eigen strokenteelt-bouwplan, getoetst aan alle kennis en ervaring die momenteel beschikbaar is. Na de training houden de deelnemers in een community van strokentelers contact om met elkaar en met de onderzoekers kennis en ervaringen uit te kunnen blijven wisselen en zo samen verder te bouwen aan de ontwikkeling van deze methodiek. De training gaat van start op 11 september 2019. Bekijk hier meer informatie.

Strokenteelt is een landbouwmethode die door afwisseling van gewassen in de ruimte meer biodiversiteit creëert, zorgt voor een stabielere opbrengst en natuurlijke vijanden van gewasplagen een leefomgeving biedt. Op 8 juli jl. heeft een grote groep Masterclass-deelnemers zich daarom bij biologisch landbouwbedrijf ERF verdiept in de ins en outs van deze methodiek. Jaco Burgers, directeur van ERF: “We werken nu voor het derde jaar met strokenteelt op dit perceel en samen met Wageningen University & Research kunnen we verschillende resultaten delen die we op deze grote schaal van 50 hectare hebben ervaren. Graag helpen we daarmee zoveel mogelijk telers op weg om met een kennisvoorsprong met strokenteelt te kunnen starten.”

De Masterclass was ook een laagdrempelige manier om het landschappelijk inspirerende perceel, dat pal naast de A6 bij Almere ligt, eens van dichtbij te kunnen bekijken. Samen met bedrijfsleider Theo Heijboer leidde Jaco de deelnemers langs de zes in afwisselende breedtes geteelde gewassen. Waaronder de in mei gezaaide verse sojaboontjes, die ERF teelt samen met negen andere Flevolandse telers. Welke gewassen zijn er al gebruikt en wat ging er goed en wat liep fout? Welke strokenbreedtes gaven bij verschillende gewassen de beste resultaten? Welke problemen kwamen we in de verschillende stroken en gewassen tegen? Tijdens het beantwoorden van alle vragen zorgden twee beregeningshaspels links en rechts van de groep er ondertussen voor dat de gewassen goed konden blijven doorgroeien. En gaven meteen een beeld van een uitdaging binnen strokenteelt.

Voor het tweede deel van de Masterclass verzamelen de deelnemers uit verschillende Nederlandse regio’s zich op de werklocatie van ERF in Zeewolde. Onder leiding van onderzoeker Dirk van Apeldoorn duiken de deelnemers dieper in de opgebouwde kennis. Dirk laat vanuit wetenschappelijke analyses zien dat gewassen in strokenteelt en andere mengvormen efficiënter omgaan met licht, water en voedingsstoffen, minder gevoelig zijn voor ziekten en plagen en een stabielere en potentieel hogere opbrengst geven dan monoculturen. Ook is de biodiversiteit in het veld een stuk hoger, het perceel van ERF heeft daar bijvoorbeeld al een mooie ontwikkeling in gemaakt.

Mogelijk te ervaren nadelen passeren ook de revue. Strokenteelt heeft in tegenstelling tot andere mengvormen het voordeel dat dit niet of nauwelijks invloed hoeft te hebben op de arbeidsinzet en niet per sé nieuwe investeringen nodig heeft. Het kan al worden uitgevoerd met de huidige mechanisatie door gebruik te maken van vaste GPS lijnen. Er zijn ook slimme combinaties voor de mechanisatie mogelijk door bijvoorbeeld naburige stroken als oogstpaden te gebruiken. Wél kan het ontwerpen van een bij het eigen bedrijf passend strokenteeltperceel een flink ingewikkelde puzzel zijn.

De diversiteit in het veld neemt namelijk toe in ruimtelijke zin, dus naast elkaar, maar ook in de tijd en in de opvolging. Daarbij worden twee gewassen aan elkaar gekoppeld omdat het erg ingrijpend is om alles in stroken te telen. Gewassen die in de vruchtwisseling op elkaar volgen, kunnen in de strokenteelt beter niet naast elkaar staan omdat plagen die een seizoen overblijven dan gemakkelijk op een nieuwe gastheer kunnen overstappen. Om natuurlijke vijanden in het veld te behouden, moeten gewassen niet dezelfde zaaitijd hebben of tegelijkertijd oogstrijp zijn. En er zijn er nog heel veel andere aspecten om rekening mee te houden, zoals bloemenstroken die kunnen overhangen op het gewas. En de manier waarop je het perceel moet inrichten zodat je goed heen en weer kunt rijden tijdens de oogst.

“Het zou geweldig zijn als veel meer telers beginnen met strokenteelt,” aldus Dirk. “Zowel ecologisch maar ook biologisch presteert het een stuk beter dan monoculturen.” Omdat ieder bedrijf weer anders is, hebben de organisatoren van de Masterclass -Biologisch Netwerk, Land&Co, ERF en WUR daarom het initiatief genomen een vierdaagse training te ontwikkelen die telers helpt om in seizoen 2020 (deels) met strokenteelt te kunnen starten. Deelnemers aan de innovatietraining strokenteelt werken onder begeleiding aan de ontwikkeling van het eigen strokenteelt-bouwplan, getoetst aan alle kennis en ervaring die momenteel beschikbaar is. Na de training houden de deelnemers in een community van strokentelers contact om met elkaar en met de onderzoekers kennis en ervaringen uit te kunnen blijven wisselen en zo samen verder te bouwen aan de ontwikkeling van deze methodiek. De training gaat van start op 11 september 2019. Bekijk hier meer informatie.